นิตยสารสารคดี ฉบับที่ 447 มิถุนายน 2565 กลอนแปด เพลงยาว ชีวิตสุนทรภู่
#สุนทรภู่
เป็นชื่อที่ทุกคนรู้จัก จากในตำราเรียน จากงาน “26 มิถุนา” ที่โรงเรียน หรือจากผลงานที่มีอยู่นับ 6 หมื่นคำกลอน โดยมี พระอภัยมณี เป็นเรื่องเอก เป็นนิทานที่อาจเทียบได้กับนิยายในยุคนี้ และชีวิตเขาก็ถูกเล่าลือต่อกันมาราวกับเป็นนิยายเรื่องหนึ่ง ในแง่ที่ว่าเป็นกวีราชสำนักที่เจ้าชู้ ขี้เมา มีช่วงชีวิตยากไร้ต้องเขียนกลอนขายเลี้ยงชีพ
.
แต่หากพิจารณาจากบริบทข้อมูลอย่างรอบด้าน จะเห็นว่าสุนทรภู่อยู่ในกลุ่มชนชั้นนำของสังคมกรุงเทพฯ ยุคต้นรัตนโกสินทร์ เป็นข้าราชการในกรมพระอาลักษณ์นักปราชญ์ที่รับใกล้ชิดพระมหากษัตริย์ เป็นครูสอนหนังสือของเจ้านายเยาว์วัยในวัง เป็นยอดกวีเอกที่ทำหน้าที่ถวายคำปรึกษาด้านกาพย์กลอนในราชสำนัก แม้ตกอับอย่างไรก็คงไม่ถึงกับต้องแต่งกลอนขายกิน ยังไม่นับว่ายุคนั้นคนไทยอ่านออกเขียนได้กันน้อยนัก
.
ผลงานของสุนทรภู่อยู่ยงข้ามกาลเวลามาได้ยาวนานด้วยเนื้อหาที่ล้ำยุคสมัย เล่าผ่านรูปแบบกลอนแปดอันไพเราะด้วยจังหวะเสียงสูงต่ำและคำสัมผัส จนถึงกับยกย่องกันว่าเป็นกลอนแปดแบบใหม่ที่สุนทรภู่เป็นผู้สร้างขึ้น
.
สารคดี ฉบับนี้ ร่วมรำลึก 26 มิถุนา วันมหากวีแห่งชนชาติไทย ด้วยการรู้จักสุนทรภู่ในแง่มุมใหม่ตามที่มีข้อมูลหลักฐานรองรับ
.
คำถามสำคัญอีกข้อคือ โลกยุค ร.2 ที่มหากวีมีชีวิตอยู่เป็นอย่างไร? จากข้อมูลประวัติศาสตร์ล่าสุด โลกของสุนทรภู่นั่นมีพลวัตมากกว่าที่คนรุ่นเราคาดคิด
“
#แผ่นดินพระพุทธเลิศหล้าฯ
” จะพาท่านผู้อ่านไปสำรวจแผ่นดิน ร.2 (ที่เราไม่รู้จัก) แบบ “เล่าใหม่” กันอีกครั้ง
#วรรณคดีไทย #นิราศ #รัตนโกสินทร์
