พระมหากษัตริย์กับความเป็นไทย
ศ.(พิเศษ) ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ ในฐานะนักรัฐศาสตร์ ผู้บุกเบิกความรู้อย่างไม่หยุดนิ่ง และมักริเริ่มมุมมอง แนวคิด และสร้างทฤษฎีท้าทายความคิดใหม่ให้กับสังคมไทยเสมอมา ท่านไม่เพียงแต่เป็นนักอ่าน หากยังเป็นนักเดินทางแสวงหาความรู้จากแหล่งอารยธรรมของโลก สนใจประวัติศาสตร์โลกและประวัติศาสตร์ไทย ให้ความสำคัญกับการมองย้อนอดีตเพื่อไปสู่อนาคต จึงตกผลึกความคิดในเรื่องพระมหากษัตริย์กับความเป็นไทย เปิดโลกทัศน์ใหม่ให้คนไทยได้ตระหนักว่า เวลานี้ หลายประเทศในโลกสูญเสียสถาบันพระมหากษัตริย์ไปแล้ว มีเพียงไม่กี่ประเทศที่คงไว้ซึ่งระบอบการปกครองที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือประเทศไทยของเราเอง และย้ำเตือนคนยุคใหม่ว่า มิอาจดูแคลนสิ่งที่มีมาแต่อดีตได้ ของเก่าหรือสถาบันดั้งเดิมไม่ใช่ของที่ล้าสมัย และของใหม่หรือสถาบันใหม่ก็ไม่ใช่ว่าจะเป็นสิ่งที่นำสมัยและใช้ได้ดีเสมอไป